در سال‌های اخیر ممکن است با عبارات متفاوتی در بازار ارز رو‌به‌رو شده باشید، اما ندانید که منظور از هر یک از این عبارات چیست و چه کاربردی دارند. در این مقاله قصد داریم در رابطه با انواع دلار صحبت کنیم و با تفاوت‌های آن‌ها آشنا شویم. اما قبل از این‌که سراغ انواع $ برویم، سعی داریم که توضیح کوتاهی در رابطه با این ارز رایج بدهیم. هنگامی که جنگ جهانی دوم به‌وقوع پیوست، آمریکا به دارنده بیشترین ذخایر طلای جهان تبدیل شد. یکی از دلایل این اتفاق فروش سلاح توسط آمریکا به متفقین بود، که در قبال فروش سلاح، از آن‌ها طلا دریافت می‌کرد.

بعد از جنگ جهانی دوم ، میزان ذخایر طلای آمریکا به بالاترین حد خود رسید، همین امر سبب شد که $ آمریکا که پشتوانه طلا بسیاری داشت، به‌عنوان ارز رسمی دنیا شناخته شود. از دلایلی که باعث شده دلار تاکنون قدرت خود را حفظ کند، می‌توان به رونق و توسعه اقتصادی این کشور اشاره کرد، که  قوی‌ترین اقتصاد موجود در دنیا است. به همین دلیل تحلیل قیمت دلار می تواند در بسیاری از ابعاد مهم و تاثیر گذار باشد.
منظور از $ سنایی، نرخ ارزی است که توسط سامانه سنا (سامانه نظارت ارز) اعلام می‌شود. این سامانه تحت نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طراحی شده است. در این سامانه نرخ‌های ثبت شده، بر‌اساس میانگین وزنی نرخ خرید و فروش دلار و سایر ارز‌ها و معاملات آن‌ها در صرافی‌های معتبر کشور محاسبه می‌شود. این نرخ‌ها توسط صرافی‌های مجاز و معتبر در سایت ثبت می‌شود. در این سایت می‌توانید تمامی نوسانات ارزی را در طول یک ماه مشاهده کنید.

ارز نیمایی

ارز نیمایی که نام آن از عبارت، نظام یکپارچه معاملات ارزی گرفته شده است، از اردیبهشت سال 1397 توسط بانک مرکزی به بازار معرفی شد. افراد عادی جامعه نمی‌توانند از این ارز استفاده کنند و این ارز تنها در اختیار تجار و بازرگانان قرار می‌گیرد. به‌منظور تسهیل فرایند تامین ارز و ایجاد یک محیط ایمن برای خرید و فروش ارز توسط بازرگانان، سامانه نیما راه‌اندازی شده است. این سامانه در واقع بستری آنلاین برای خرید و فروش ارز ایجاد کرده و نقش موثری در کنترل نرخ ارز ایفا می‌کند.

تفاوت نرخ ارز سنا و نیما
با بررسی نرخ ارز در سامانه سنا و نیما می‌توان گفت که نرخ ارز در سامانه نیما معمولا پایین‌تر از نرخ ارز در سامانه سنا است. چون در سامانه نیما عرضه ارز حجیم‌تر و زمان عملکردی آن طولانی‌تر است؛ یعنی امکان دارد امروز خریدی از یک پتروشیمی انجام شود اما پول آن 10 روز دیگر به حساب صراف بیاید.

باتوجه به گزارش ایرنا می‌توان گفت، نیما یک بازار ارز کاملا خارجی است و حواله‌هایی که در نیما عرضه می‌شود، در حقیقت همان پولی است که صادرکنندگان و حتی دولت در خارج از کشور دارند و آن را به صراف می‌فروشند تا در اختیار واردکنندگان برای تهیه کالاها قرار گیرد. اما بازار داخلی ارز از طریق سنا کنترل می‌شود. در واقع سنا خرید و فروش ارز در صرافی‌های مجاز سراسر کشور را پوشش می‌دهد.

ارز دولتی (مبادله‌ای)
ارز دولتی که به آن ارز مبادله‌ای نیز می‌گویند، توسط خود دولت در مرکز مبادلات ارزی توزیع می‌شود. همه افراد قادر به دریافت این نوع ارز نیستند و تنها به چند ردیف کالای مشخص تعلق می‌گیرد. قیمت این ارز بسیار کمتر از نرخ ارز آزاد است. 

دلار
ارز آزاد
به قیمتی که دلار، در بازار آزاد به‌طور روزانه معامله می‌شود، نرخ ارز آزاد می‌گویند. این نرخ براساس عرضه و تقاضا و با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی کشور‌ها و بانک ملی تعیین می‌شود.

دلار حواله‌ای
به دلاری که در قالب حواله برای متقاضیان از طریق صرافی‌ها فرستاده می‌شود دلار حواله‌ای می‌گویند. برخی از صرافی‌ها دارای حساب‌های ارزی در خارج از کشور هستند و می‌توانند برای متقاضیان دلار حواله کنند. قیمت این دلار اندکی کمتر از دلار آزاد است، چون از این طریق اسکناس جابجا نمی‌شود.